همراهان عزیز تا بدین جا به معرفی استرس و چگونگی تسلیم شدن بر استرس پرداختیم. در این بخش به معرفی اختلالات روانی ناشی از استرس میپردازیم تا با افزایش آگاهی نسبت به نشانههای این اختلالات از کمک یک درمانگر استفاده شود و رنج و هدررفت انرژی حاصل از این اختلالات به سرعت مرتفع گردد. در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا پیامدهای استرس را برایتان باز کنیم.
فشارهای روانی ناشی از استرس چیست؟
اختلالات اضطرابی، اختلالاتی هستند که ویژگی اصلی آنها ترس، تردید و نگرانی مفرط است. این اختلالات در چند طبقه دسته بندی شدهاند که ما به طور مختصر هر کدام از آنها را به شما معرفی خواهیم کرد. اولین طبقه، طبقه اختلالات اضطرابی صرف است که شامل اختلال پنیک یا وحشت زدگی، اختلال اضطراب اجتماعی، اختلال اضطراب فراگیر، فوبیا و اختلال لالی انتخابی و اختلال اضطراب جدایی است که بیشتر در کودکان و نوجوانان دیده میشود.
نشانه های استرس کدامند؟
از مهمترین و آزاردهندهترین نشانههای این دسته از اختلالات، اضطراب و نگرانی مفرط است که با شدت عامل ایجاد کننده آن نامتناسب است یا حتی در مواقعی عاملی وجود ندارد. به طور مثال مادر را تصور کنید که هر روز صبح با اضطراب از خوابی نه چندان لذت بخش بیدار شده تا فرزندانش را راهی مدرسه میکند. و تمام مدتی که آنها در مدرسه هستند نگران اتفاقات فاجعه بار احتمالی در مورد آنهاست.
مدام احساس دلشوره میکند، سردردهای عصبی دارد، زخم معده آزارش میدهد، احساس تپش قلب، تعریق دستها در حین اینکه دست و پاهایش یخ زده و احساس وجود تودهای در گلویش در کنار عدم تمرکز و مشغولیت ذهنی دائمی در مورد تقریبا تمام حوزههای زندگی همیشه همراهش هستند. اگر این علائم به مدت 6 ماه یا بیشتر حضور داشته باشند و شدت آنها به قدری باشد که در عملکرد روزانه فرد در خانه و سایر موقعیتها اختلال ایجاد کنند باید تشخیص اختلال اضطرابی فراگیر را برای این فرد در نظر گرفت و از روانشناس متخصص کمک گرفت.
لازم به تذکر است که استرس یکی از علت بروز برخی بیماری ها است و رابطه مستقیم استرس با دیابت کم نیست.
در مورد اختلال وحشت زدگی و اختلال فوبی همین علائم وجود دارد اما نه تا این میزان فراگیر و تعمیم یافته، به طور مثال شخصی که از اضطراب وحشت زدگی رنج میبرد علائم جسمانی مانند تپش قلب، تنگی نفس، بی حس شدن ماهیچهها، تعریق شدید و احساس سردرد و سرگیجه ناگهان در عرض مدت چند ثانیه به اوج رسیده طوری که فرد احساس میکند به زودی یا میمیرد و یا عقلش را از دست میدهد.
اما علائم به همان سرعتی که اوج گرفتهاند به همان سرعت نیز فروکش میکنند. ولی فرد در مدت زمان میان حملات وحشت زدگی مدام اضطراب حمله دارد و برای جلوگیری از حمله بعدی دست به یک سری اقدامات پیشگیرانه ناسازگارانه میزند، مثلا اگر دفعه قبل در حین حمله در مترو بوده دیگر مترو سوار نمیشود و این اقدامات پیشگیرانه کم کم آنقدر گسترش پیدا میکنند که فرد برای جلوگیری از حمله حتی دیگر از خانه هم خارج نمیشود.
در نظر داشته باشید یکی از اصلی ترین دلیل از بین رفتن سبک زندگی سالم افراد، وجود استرس های بی دلیل است. اگر جزء این دسته افراد هستید یا از افراد حرفه ای و با تجربه کمک بگیرید یا سریع به پزشک روان شناس مراجعه کنید.
در مورد اختلال فوبی هم دقیقا همین علائم در برخورد یا تصور برخورد با عامل فوبی ایجاد میشود یعنی اگر فرد فوبی خون دارد از دیدن یا تصور دیدن یا هرگونه تماسی با خون چنان وحشتزده میشود که به نظر دیگران خیلی غیرمنطقی و نامتناسب است.
در مورد اختلال اضطراب اجتماعی، فرد از صحبت کردن یا حاضر شدن در برابر جمع به شدت برانگیخته میشود. به طور مثال با اینکه توانایی بالایی دارد از ارائه گزارش کار به گروه همکارانش به شدت مضطرب میشود، تعریق و تپش قلب و دلشوره شدیدی را تجربه میکند و تصور میکند دیگران کاملا متوجه علائم او و قرمزی صورت او شدهاند و همین تصور به شدت علائم جسمانیاش دامن میزند در نتیجه از هرگونه حضور و کنشی در برابر یک گروه از افراد خودداری مینماید.
نتیجه گیری
همانطور که در بالا مشاهده کردید، این دسته از اختلالات در صورت درمان نشدن میتوانند به شدت کارکرد ما را در زندگی به خطر بیندازند و علاوه بر آن بار علائم جسمانی آنها به مرور زمان تاثیر دائمی بر بدن خواهند داشت پس آگاهی از نشانههای آنها و تلاش برای درمان تخصصی آنها بهترین راه حل در برابر این اختلالات است.
آیا این نشانهها برای شما آشناست؟ تا به حال به این علائم در خودتان یا نزدیکانتان دقت کرده بودید؟ تجربه خود را در مورد اختلالات اضطرابی با ما به اشتراک بگذارید.