تومورها علاوه بر خوشخیم و بدخیم بودن، به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم میشود. هر کدام از این دو نوع ویژگیهای خاص خود را دارند. همراهان عزیز دکترسی، در این مقاله از مجله سلامت به موضوع انواع تومور مغزی و شناسایی این بیماری میپردازیم. حتما تا انتهای مطلب همراه ما باشید تا اطلاعات بیشتری در مورد انواع تومور مغزی به دست آورید.
تومور مغزی چیست؟
تومور، مجموعهای از سلولهای غیرطبیعی است که از کنترل بدن خارج میشوند و یک بافت یا توده داخل ارگانهای مخلتف مانند مغز ایجاد میکنند. بعضی از تومورها خوشخیم هستند؛ یعنی سلولهای این توده، سرطانی نیست. بعضی از تومورها هم بدخیم هستند و سلولهایشان سرطانی است.
انواع تومور مغزی
به طور کلی، 2 نوع تومور مغزی داریم که در ادامه هر نوع را مفصل بررسی میکنیم:
تومور اولیه
یکی از انواع تومور مغزی، تومور اولیه است. اگر از ابتدا این توده بدخیم یا خوشخیم داخل بافت مغز به وجود بیاید، تومور اولیه است. این نوع تومور از سلولهای مغز و سیستم عصبی تشکیل میشوند و بیش از 100 نوع هستند. رایجترین انواع آنها عبارتند از:
گلیوماس: به سلولهای عصبی حمله میکند و اغلب بدخیم و سرطانی است.
مننژیوم: در مننژ ایجاد میشود و سرطانی نیست اما با فشار بر مغز می توانند مشکلاتی را ایجاد کنند.
شوانوماس: به پوشش خارجی سلولهای عصبی آسیب میرساند. سرطانی نیستند اما باعث ایجاد اختلال در شنوایی یا تعادل میشوند.
آدنومهای هیپوفیز: روی غده هیپوفیز تشکیل میشود. سرطانی نیست و رشد آن کند است.
تومور ثانویه
اگر توده در ارگان دیگری تشکیل شود ولی بعد به مغز هم سرایت کند، تومور ثانویه نام دارد. این نوع تومور، سرطانی است و از جایی دیگر به مغز منتقل میشود.
علائم انواع تومور مغزی
علائم تومور مغزی و شدت آنها با توجه به نوع و محل تشکیل شدن تومور متفاوت است. قسمتهای مختلف مغز، بخشهای متفاوتی از بدن را کنترل میکنند؛ به همین خاطر، این مساله که تومور در کدام ناحیه از مغز تشکیل میشود، روی علائم هم موثر است. بعضی از تومورها تا زمانی که به اندازه کافی رشد نکنند، علامتی از خود بروز نمیدهند و به یک باره، علائم شدید آنها بروز میکند. باقی تومورها، علائم خفیف به شدید دارند؛ یعنی ابتدا علائمشان خفیف است و رفته رفته شدید و شدیدتر میشود.
به طور کلی، این نشانهها در بین بیماران مبتلا به انواع تومور مغزی یکسان است:
سردرد که ممکن است با درمانهای معمول درمان سردرد رفع نشود یا هر بار شدیدتر شود و دفعات تکرار آنها در طی روز افزایش یابد.
تشنج، به ویژه در شخصی که سابقه تشنج ندارد.
تغییر در قدرت گفتار یا شنوایی
تغییر در توانایی بینایی شخص بیمار
مشکل برقراری تعادل در بدن
بد راه رفتن یا داشتن مشکل در حین راه رفتن
بی حسی یا سوزن سوزن شدن در بازوها یا پاها
مشکلات حافظه
تغییر شخصیت یا خلقوخو
نداشتن تمرکز یا به سختی متمرکز شدن روی یک موضوع
ضعف در یک قسمت از بدن
استفراغ صبحگاهی بدون حالت تهوع
هر کدام از این علائم ممکن است دلایل دیگری هم داشته باشد و صرفا مختص انواع تومور مغزی نیست. حتما با پزشک خود مشورت کنید.
اغلب اوقات، پزشکان نمیتوانند علت اصلی بروز تومور مغزی را تشخیص دهند؛ با این حال چند عامل در بزرگسالان مبتلا به این بیماری مشترک است:
قرار گرفتن در معرض اشعه و تابش از سنین کودکی: در این افراد، مغز به دلیل قرار داشتن در معرض تابش مستعد ابتلا به تومور مغزی است.
سابقه خانوادگی یا ارثی: بعضی از تومورهای مغزی با نوع ژنتیک افراد ارتباط دارند؛ مثلا نوروفیبروماتوز یا سندروم Li-Fraumeni این طور هستند.
سن: افراد بین 65 تا 79 سال در معرض ابتلا به بیماری تومور مغزی هستند.
آبله مرغان: کسانی که به آبله مرغان مبتلا شده باشند، ریسک ابتلا به تومور گلیوم در آنها کمتر است.
در قسمت بعد، به بررسی راههای تشخیص تومور مغزی میپردازیم.
تشخیص انواع تومور مغزی
برای تشخیص این بیماری، ابتدا پزشک سوالاتی را مطرح میکند تا سلامت کلی بدن، علائم و سابقه سلامت خانواده را ارزیابی کند. سپس، معاینات فیزیک انجام میشود و آزمایش عصبی در این مرحله قرار دارد. اگر پزشک به وجود تومور مغزی در فرد شک کند، حتما چندین آزمایش دیگر هم تجویز میکند؛ مانند:
سی تی اسکن یا MRI برای عکسبرداری و دیدن تصاویر دقیق از مغز
آنژیوگرام یا MRA که برای تشخیص عروق خونی غیرطبیعی و تومور در مغز مورد استفاده قرار میگیرد.
بیوپسی یا نمونهبرداری از تومور که در این روش بخشی از تومور یا بافت مورد نظر به عنوان نمونه از بدن خارج میشود و به آزمایشگاه برده میشود. این کار به دو روش انجام میگیرد:
در حین عمل جراحی تومور
قبل از عمل جراحی، یک سوزن را از طریق جمجمه رد میکنند و مقداری از تومور را برای آزمایش جدا میکنند.
درمان انواع تومور مغزی
برای درمان تومور پزشک باید عوامل مختلفی را بسنجد. این عوامل عبارتند از:
محل تومور
اندازه توده
نوع بافت توده
آیا تومور داخل بدن گسترش یافته است یا خیر؟
سلامتی بخشهای مختلف بدن
عوارض درمان
اولین گزینه برای درمان تومور، جراحی و برداشتن آن است که توسط پزشک تجویز میشود اما بعضی از تومورها به دلیل قرارگیری در ناحیه حساسی از مغز، قابل جراحی نیستند. در چنین مواردی پزشک شیمی درمانی، پرتو درمانی و موارد مشابه تجویز میکند تا تومور کوچک شود یا از بین برود.
برای از بین بردن سلولهای سرطانی باقیمانده، پزشک از چاقوی گاما استفاده میکند تا به طور دقیق این سلولها را از بین ببرد. هر روش درمانی سرطان، عوارض جانبی خود را دارد؛ پس حتما در این خصوص با پزشک خود مشورت کنید. ممکن است نیاز به توانبخشی هم داشته باشید که شامل موارد زیر است:
فیزیوتراپی برای بازیابی قدرت و تعادل بدن
گفتاردرمانی برای کمک به صحبت و تعامل، بیان افکار
کاردرمانی برای کمک به مدیریت فعالیتهای روزمره مانند استحمام، لباس پوشیدن و غیره
هر زمان برای درمان توده و تومور به پزشک مراجعه کردید، این 10 سوال را از او بپرسید:
نوع تومور مغزی من چیست؟
علائم تومور مغزی چیست؟
کدام قسمت از مغز من تحت تاثیر توده است؟
آیا امکان برداشتن تومور با جراحی وجود دارد؟
امکان انجام شیمیدرمانی یا پرتودرمانی دارم؟
عوارض جانبی این روشهای درمانی چیست؟
به چه درمانهای دیگری نیاز دارم؟
مشکلات این بیماری در بدن من پایدار است یا از بین میرود؟
امکان برقراری ارتباط با گروههای حمایتی را دارم؟ (برای پرداخت هزینه درمان)
سخن آخر:
همراهان عزیز مجله سلامت، در این مطلب از وبسایت دکترسی به بررسی انواع تومور مغزی و بررسی ویژگیهای آنها پرداختیم. همچنین، نکاتی در مورد علائم، درمان و پیشگیری از تومورها با شما به اشتراک گذاشتیم. یادتان باشد از هر 4 نفر مبتلا به سرطان، 1 نفر به تومور ثانویه مبتلا است. با تشخیص به موقع و شروع روند درمان از پیشرفت این بیماری در بدن جلوگیری کنید. همچنین، شما عزیزان میتوانید با نصب اپلیکیشن مشاوره آنلاین دکترسی، در اولین زمان به کلیه مقالات مجله سلامت دسترسی داشته باشید.
منبع: