همراهان گرامی، سرطان سینه از شایع‌ترین انواع سرطان است. سالیانه، در سرتاسر نقاط جهان، میلیون‌ها نفر از مبتلایان به این بیماری شناسایی می‌شوند. با وجود تعداد قابل توجه بهبود یافتگان، پیشرفت بیماری و تشخیص دیر هنگام آن، شمار زیادی از این افراد را به کام مرگ می‌کشد.مراجعه منظم به پزشک و انجام معاینات دوره‌ای، تشخیص به موقع امراض یا اطمینان از سلامت کامل اندام‌ها را امکان‌پذیر خواهد کرد. برای آشنایی بیش‌تر با سرطان پستان و دانستنی‌های قبل و بعد از جراحی، پیشنهاد می‌کنیم با دکترسی همراه شوید.
سرطان سینه چیست؟
سرطان سینه هم درست مانند سایر انواع سرطان، حاصل تکثیر خارج از کنترل سلول‌های غیرعادی پستان است. در مواردی، این سلول‌ها به شکل گسترده‌ای رشد کرده و سایر اندام‌های بدن را نیز درگیر می‌کنند. به این وضعیت، سرطان متاستاتیک گفته می‌شود.به طور معمول، سرطان سینه در غدد شیری یا در مجاری انتقال دهنده شیر به نوک پستان مشاهده می‌شود. سرطان غدد شیری، اصطلاحا (lobular carcinoma) و سرطان مجاری انتقال دهنده شیر، در اصطلاح (ductal carcinoma) نامیده می‌شود.
با گذشت زمان، ممکن است غدد سرطانی رشد کرده و به غدد لنفاوی مجاور سرایت کنند. از طرف دیگر، این امکان وجود دارد که سلول‌های سرطانی از طریق جریان خون با سایر بافت‌ها و اندام‌های بدن منتقل شده و گسترش یابند. به این ترتیب، در مواردی مشاهده می‌شود، سرطان پیشرفت کرده و بافت‌های اطراف پستان، پوست یا دیواره قفسه سینه را نیز درگیر کرده است.سرعت رشد و گسترش هر یک از انواع مختلف سرطان پستان، متفاوت است. پیشرفت بعضی از انواع این بیماری، سال‌ها طول می‌کشد. این در حالی است که برخی انواع دیگر، به سرعت سایر بافت‌ها را نیز درگیر می‌کنند. در این صورت، انجام جراحی از رایج‌ترین روش‌های درمانی پیش روی بیمار خواهد بود.
انواع جراحی سرطان سینه
انواع مختلف جراحی سرطان پستان عبارتند از:
ماستکتومی ساده یا کامل (Simple or Total Mastectomy)
در این روش جراحی، بسته به میزان گسترش تومور، کل یا بخشی از بافت پستان و نوک سینه برداشته می‌شود. در صورت درگیر نبودن غدد لنفاوی، این بخش به عنوان قسمتی از سیستم دفاعی بدن شما دست نخورده باقی می‌مانند.
ماستکتومی رادیکال اصلاح شده یا تعدیل شده (Modified Radical Mastectomy)
این روش جراحی، برای جلوگیری از گسترش سرطان تهاجمی سینه انجام می‌شود. در این روش، کل بافت پستان، به انضمام غدد لنفاوی زیر بغل برداشته می‌شود. با این حال، عضلات سینه دست نخورده باقی می‌ماند.
ماستکتومی رادیکال (Radical Mastectomy)
در این روش جراحی، تمام بافت پستان، به همراه نوک سینه، غدد لنفاوی زیر بغل و عضلات موجود در دیواره قفسه سینه و زیر پستان برداشته می‌شود. امروزه، روش ماستکتومی رادیکال تنها در صورتی انجام می‌گیرد که بافت‌های سرطانی، عضلات سینه را هم درگیر کرده باشند. در غیر این صورت، اغلب، روش ماستکتومی رادیکال اصلاح شده مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ماستکتومی با حفظ پوست (Skin-Sparing Mastectomy)
در این نوع جراحی، پوست نوک سینه، هاله و ناحیه درگیر تومور برداشته می‌شوند. با این حال، پوست سایر قسمت‌ها، دست نخورده باقی می‌ماند. به این ترتیب، هنگام بازسازی و قرار دادن پروتز، می‌توان از آن استفاده کرد. در صورت سرایت بیماری به بافت پوست، به‌کارگیری این روش امکان‌پذیر نیست.
ماستکتومی جزئی یا لامپکتومی (Partial Mastectomy/ Lumpectomy)
در این روش، بخشی از بافت سینه به همراه تومور خارج می‌شود. در صورت انتخاب این روش، احتمالا به پرتو درمانی نیز نیاز خواهید داشت. در موارد زیر، لامپکتومی گزینه مناسبی به شمار نمی‌رود:
بارداری
بزرگ بودن تومور
سرایت سرطان به بافت خارج از پستان
دانستنی‌های قبل از جراحی سینه
اطلاعات زیر به شما کمک خواهد کرد، برای جراحی پستان آمادگی داشته باشید:
یکی از دوستان، آشنایان یا اقوام بزرگسال را به عنوان همراه در کنار خود داشته باشید.
قبل از جراحی، حداقل برای مدت 10 ساعت از خوردن و آشامیدن خودداری کنید.
قبل از جراحی، حداقل به مدت 10 روز از مصرف داروها و محصولات حاوی آسپرین خودداری کنید.
حداقل به مدت 10 روز قبل از جراحی از خوردن قرص ویتامین E خودداری کنید. مصرف مولتی‌ویتامین‌های حاوی ویتامین E اشکالی ندارد.
در هنگام مراجعه به بیمارستان، لباس راحت و گشاد به تن کنید.
لوازم ضروری
قبل از مراجعه به بیمارستان، بهتر است ساک شخصی خود را آماده کرده و لوازم زیر را به همراه داشته باشید:
لوازم شخصی نظیر مسواک، خمیر دندان، گوش‌گیر و ...
جوراب و دمپایی
هدفون
حوله پالتویی
ژاکت دارای زیپ یا دکمه
به خاطر داشته باشید، بهتر است از همراه داشتن اشیاء و لوازم گران‌بها خودداری کنید.
دانستنی‌های پس از جراحی سرطان سینه
اطلاعات زیر به شما کمک خواهد کرد، خود را برای شرایط پس از جراحی پستان آماده کنید.
مدیریت درد
آستانه تحمل درد در افراد مختلف متفاوت است. با این حال، بهتر است قبل از شدید شدن درد از داروهای تسکین دهنده استفاده کنید. برای انتخاب بهترین داروی ضد درد، لازم است با پزشک معالج مشورت کنید. در عین حال، نصب اپلیکیشن دکترسی، برقراری ارتباط آنلاین و شبانه‌روزی را با بهترین پزشکان ایران امکان‌پذیر می‌کند.
مراقبت از جای زخم و پانسمان
بعد از جراحی، محل برش و بخیه‌ها پانسمان خواهد شد. برای مراقبت از جای زخم و پانسمان، لازم است به توصیه‌های پزشک معالج عمل کنید. با این حال، ما در این جا تلاش می‌کنیم برخی موارد ضروری را به شما گوشزد کنیم:
مشاهده آثار کبودی و تورم در نواحی اطراف محل جراحی، طبیعی است.
روز بعد از جراحی، داشتن تب خفیف (در حدود 37.7 سانتی‌گراد)، طبیعی است.
پس از جراحی، به منظور جمع‌آوری و تخلیه مایعات بدن از ناحیه عمل شده، یک درن جکسون-پرات (JP Drain) به شما وصل خواهد شد. این ابزار از یک لوله پلاستیکی و یک محفظه حبابی شکل تشکیل شده است.
روزانه، دو یا سه نوبت، محفظه حبابی شکل درن را خالی کنید.
مقدار مایع تخلیه شده را روی یک برگ کاغذ یادداشت کنید.
در حدود 7 تا 10 روز بعد از جراحی سینه، پزشک شما، پانسمان را برمی‌دارد.
بخیه‌ها را دستکاری نکنید. ظرف مدت یک تا دو هفته، بخیه‌های شما جذب می‌شوند.
پس از خارج کردن درن‌ها (drain) می‌توانید حمام کنید. البته، انجام این کار، مستلزم آن است که روی بخیه‌ها را با یک پوشش پلاستیکی بپوشانید.
فعالیت‌های بعد از جراحی سینه
موارد زیر از اصلی‌ترین بایدها و نبایدهای فعالیت‌های پس از جراحی پستان به حساب می‌آیند:
قبل از جذب کامل یا برداشتن بخیه‌ها از انجام فعالیت‌ها و ورزش‌های شدید خودداری کنید.
قبل از جذب کامل یا برداشتن بخیه‌ها از بلند کردن اجسام سنگین اجتناب کنید.
پیاده‌روی کنید.
قبل از خارج کردن درن از انجام امور منزل و رانندگی خودداری کنید.
در مواردی، ممکن است بعد از جراحی سینه، پزشک معالج، انجام تمرینات فیزیوتراپی را توصیه کند. اغلب افراد، در حدود 3 تا 6 هفته پس از جراحی پستان می‌توانند فعالیت‌های روزمره خود را از سر بگیرند. با این حال، بهتر است قبل از هر چیز، در این باره با پزشک مشورت کنید. پزشکان و متخصصان دکترسی آماده هستند تا به صورت شبانه‌روزی به پرسش‌های شما پاسخ گویند.
رژیم غذایی بعد از جراحی پستان
پس از انجام جراحی پستان، بهتر است، بیش از پیش به تغذیه خود توجه کنید:
پس از جراحی و به محض برطرف شدن آثار بیهوشی، نوشیدن مایعات امکان‌پذیر خواهد بود.
روزانه 8 تا 10 لیوان آب بنوشید.
از مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار اجتناب کنید.
از مصرف غذاهای چرب خودداری کنید.
تا جای ممکن از سبزیجات و میوه‌جات استفاده کنید.
برای کسب اطلاعات بیش‌تر، بهتر است به مشاور تغذیه مراجعه کنید.
موارد احتیاط
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر با پزشک تماس بگیرید:
درد شدید
تب بالاتر از 37.7 درجه سانتی‌گراد
لرز
خونریزی شدید
تورم شدید
نفس تنگی
سرگیجه
سرفه یا گرفتگی صدا
تاری دید
احساس بوی ناخوشایند در محل جراحی
واکنش آلرژیک به داروها
یبوست
اضطراب، افسردگی، اختلال خواب، نیاز به حمایت بیش‌تر
سخن آخر
خوشبختانه، امروزه، سرطان سینه به عنوان یکی از سرطان‌های قابل درمان شناخته می‌شود. تشخیص به موقع بیماری، روند درمان را به مراتب ساده‌تر خواهد کرد. بنابراین، لازم است به طور مرتب، پستان‌های خود را معاینه کرده یا به پزشک مراجعه کنید. نصب اپلیکیشن دکترسی، دسترسی شبانه‌روزی و آنلاین به بهترین پزشکان را امکان‌پذیر خواهد کرد.
منبع:
