مدیریت درد زایمان و راهکار‌های آن

مدیریت درد زایمان و راهکار‌های آن

بسیاری از زنان در دور‌ه‌ای از زندگی خود بارداری و زایمان را تجربه خواهند کرد. زایمان ‌تجربه‌ای دردناک است که می‌توان با روش‌هایی ‌میزان این درد را کاهش داد. درد کنترل نشده می‌تواند منجر به اضطراب و عوارض جانبی بعد از زایمان شود. به ‌همین دلیل مدیریت درد زایمان علمی ‌مهم است که در طول سالیان تکامل پیدا کرده است.

‌میزان دردی که یک زن در زمان زایمان تجربه می‌کند از فردی به فرد دیگر متفاوت است. شدت این درد به بسیاری از ویژگی‌های مادر و جنین از جمله اندازه و موقعیت جنین‌، سن مادر‌، آمادگی مادر برای زایمان‌، ‌میزان اضطراب او، تجربه قبلی از درد زایمان و فرهنگ مادر بستگی دارد.

در این مقاله به مرور رویکرد‌های غیر دارویی و دارویی موجود برای کنترل درد در هنگام زایمان پرداخته شده است. ‌امید می‌رود که ‌این مقاله بتواند به مادران عزیز کمک کند تا ‌تجربه‌ای شیرین از زایمان خود داشته باشند.

روش‌های غیر دارویی مدیریت درد زایمان

روش‌های مدیریت و کاهش درد زایمان به دو دسته‌ی دارویی و غیر دارویی تقسیم می‌شوند. امروزه ثابت شده است که هر دو این روش‌ها می‌توانند تاثیر فوق العاد‌ه‌ای بر ‌تجربه‌ی مادر حین زایمان داشته باشند. در ادامه با دکترسی همراه باشید تا با روش‌های مدیریت درد زایمان آشنا شوید.

1- روش‌های ذهنی و بدن

امروزه کمتر کسی است که از تاثیر ذهن و روان بر سلامت جسم آگاه نباشد. مانند تمامی ‌فرایند‌های طبیعی بدن عمل زایمان هم از این قانون پیروی می‌کند. روان زن‌، یکی از اجزای مهم فرایند زایمان به شمار می‌رود که ممکن است بر روند زایمان تأثیر مثبت یا منفی بگذارد. داشتن یک حالت ذهنی آرام به کاهش سطح کاتکول آمین سرم بدن منجر می‌شود که می‌تواند به پیشرفت سریع‌تر زایمان کمک کند. از طرف دیگر، ذهن آرام بیمار را قادر می‌سازد تا ناراحتی ناشی از انقباض در اندام‌های خود را به طور موثر تحمل کند. موارد زیر نمونه‌هایی از روش‌های ذهن و بدن است که برای کاهش و مدیریت درد زایمان استفاده می‌شوند.

2- پشتیبانی عاطفی با حضور یک فرد حامی‌

تجربه نشان می‌دهد که حضور یک فرد حامی ‌مانند اعضای خانواده و یا یک دوست نقشی حیاتی در کاهش استفاده از دارو‌ها در حین زایمان دارد و ‌تجربه‌ی زایمان را بهبود می‌بخشد. نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که حضور یک فرد با پیوند عاطفی قبل، حین و بعد از زایمان در نوع زایمان نیز تاثیر گذار خواهد بود. به صورتی که در این موارد بیشتر خانم‌ها زایمان طبیعی را تجربه خواهند کرد و از تعداد سزارین‌ها کاسته خواهد شد.

3- تکنیک‌های آرامش

تنفس عمیق یا تنفس با الگوی مشخص یک روش رایج است که برای تقویت آرامش و کاهش درد انقباضات استفاده می‌شود. با افزایش سطح درد در زایمان‌، خانم‌ها نفس‌های تند و نامنطمی ‌خواهند داشت که منجر به افزایش درد زایمان می‌شود. تلاش مادر برای تمرکز بر تنفس او نه ‌تنها توجه او را بر این موضوع متمرکز خواهد کرد، بلکه او را قادر می‌سازد تا فرایند اکسیژن رسانی کافی برای خود و جنین را به بهترین نحو انجام دهد.

یکی دیگر از گزینه‌هایی که ممکن است به زن کمک کند تا آرام شود‌، داشتن یک نقطه کانونی مانند تصویر یا شی برای خیره شدن هنگام تنفس است. اگرچه مطالعات انجام شده روی این موضوع محدود هستند‌، اما این کار ممکن است باعث شود حواس خانم از دردی که متحمل شده است پرت شود.

یوگا یک روش آرام سازی است که با تقویت ذهن به تسکین درد زایمان کمک می‌کند. مطالعات نشان می‌دهد که برخی از زنانی که در طول بارداری تکنیک‌های یوگا را تمرین می‌کنند‌، اضطراب کمتری در زایمان تجربه خواهند کرد.

در کنار این روش‌ها پخش موسیقی آرام، رقص درمانی و نیز کنترل محیط به افزایش آرامش بیمار کمک خواهد کرد. تغییر محیط فیزیکی برای داشتن آرامش بیشتر با کمک ایجاد نور کم و رایحه درمانی ممکن است مقداری از اضطراب و استرس مربوط به زایمان را کاهش دهند.

رایحه درمانی با چربی های ضروری ممکن است به عنوان ضد اضطراب عمل کرده و تأثیر مثبتی بر مدیریت درد زایمان داشته باشد.

4- هیپنوتیزم

برخی از زنان در حال زایمان استفاده از هیپنوتیزم درمانی را که موجب منحرف کردن حواس آن‌ها یا کاهش شدت درد زایمان می‌شود را به عنوان روشی جهت مدیریت درد زایمان انتخاب می‌کنند. مطالعات نشان داده است که استفاده از این روش می‌تواند استفاده از دارو‌های ضد درد در حین زایمان را کاهش دهد.

5- روش‌های حسی و بدنی

این اقدامات غیر دارویی شامل تماس مستقیم یا تکنیک‌های کاربردی است. این روش‌ها ممکن است انتقال درد را کاهش دهند و منجر به افزایش راحتی و آرامش بیمار شوند.

6- لمس فیزیکی بدن

 افلوراژ (ماساژ ملایم به صورت دایر‌ه‌ای یا خطی) می‌تواند تسکین دهنده درد در تمام مدت زایمان باشد. مطالعات نشان داده است که استفاده از ماساژ به عنوان یک روش تسکین درد در زایمان و تقویت توانایی زن برای مقابله موثرتر با درد، مزایای زیادی دارد.

7- طب سوزنی

طب سوزنی از دیگر روش‌های مکمل است که ممکن است طول زایمان را کوتاه کرده و به مدیریت درد زایمان کمک کند.

8- آب درمانی

غوطه وری در آب‌، دوش گرفتن یا روان شدن آب از روی شکم یا پشت می‌تواند باعث آرامش و تحریف درک درد شود که در نهایت می‌تواند روند زایمان را تسهیل کند.

* در کنار این روش‌ها روش‌های گرما درمانی، سرما درمانی، تزریق آب استریل و حرکت‌های ورزشی از روش‌های بسیار موثر جهت تسکین درد زایمان به شمار می‌روند.

خوانندگان می‌توانند با نصب اپلیکیشن مشاوره آنلاین دکترسی اطلاعات لازم را در این زمینه از مشاوران دکترسی کسب کنند.

اقدامات دارویی برای تسکین درد

امروزه بسیاری از گزینه‌های دارویی برای مدیریت درد زایمان در اکثر مراکز در دسترس هستند. قبل از شروع هرگونه درمان دارویی‌، پرستاران باید اطمینان حاصل کنند که علائم حیاتی مادر پایدار است. همچنین پرستار‌ها وضعیت جنین را ارزیابی می‌کنند و تأیید می‌کنند که هیچ منع مصرف دارو وجود ندارد. پرستاران باید به یاد داشته باشند که همه عوامل سیستماتیک می‌توانند از جفت عبور کنند و به طور موثر جنین را تحت تأثیر قرار دهند.

دارو‌های زیادی جهت کاهش درد زایمان وجود دارد. انواع مسکن‌ها و اکسید نیتروژن به ‌این منظور استفاده می‌شوند. همچنین بی‌حسی نخاعی به کمک دارو‌ها از دیگر روش‌های کنترل درد زایمان به حساب می‌روند.

 بهترین روش مدیریت درد زایمان

با توجه به‌ این مقاله می‌توان گفت که روش‌های زیادی برای کنترل درد زایمان وجود دارد. هر فردی با توجه به ‌میزان دردی که در حین زایمان دارد و نیز ترجیحاتی که برای کاهش درد قائل است می‌تواند یک یا چندین مورد از روش‌های مدیریت درد زایمان را انتخاب کند. پرستاران و ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی باید در مورد روش‌های مختلف مدیریت درد آگاهی داشته باشند تا به هر زن در انتخاب آگا‌هانه و مطابق با ترجیحات شخصی او کمک کنند.