همراهان عزیز دکترسی، در این مقاله از مجله سلامت وب‌سایت دکترسی، می‌خواهیم در مورد مننژیت، راه‌های درمان و پیشگیری از آن صحبت کنیم. همچنین با نصب اپلیکیشن مشاوره آنلاین دکترسی می‌توانید دیگر مقالات مجله سلامت دکترسی را نیز مطالعه کنید. در ادامه با دکترسی همراه باشید.
مننژیت چیست؟
عفونت مننژ نوعی از عفونت است و بر غشای ظریف مننژ که اطراف مغز و نخاع را می‌پوشاند، تاثیر می‌گذارد. این نوع عفونت چندان شایع نیست اما احتمال ابتلا به آن برای هر کسی وجود دارد.
انواع مننژیت
این عفونت، انواع مختلفی دارد که در زیر به تعریف هر کدام می‌پردازیم:
نوع باکتریایی: این نوع از عفونت مننژ بسیار جدی است و در صورت ابتلا به آن، باید سریعا به پزشک مراجعه کنید. ممکن است باعث مرگ یا آسیب رسیدن به بخش‌هایی از مغز شود اما اگر سریعا درمان شود، احتمال این خطرات کمتر است.
انواع مختلفی از باکتری‌ها می‌توانند باعث عفونت مننژ باکتریایی شوند. رایج‌ترین موارد عبارتند از:
استرپتوکوک پنومونیه (پنوموکوک) واکسن دارد.
Neisseria meningitidis (مننگوکوک) واکسن دارد.
لیستریا مونوسیتوژنز (در افراد مسن، زنان باردار یا کسانی که دارای مشکلات سیستم ایمنی هستند)
Haemophilus influenzae type b با مخفف Hib از علل شایع عفونت مننژ در نوزادان و کودکان خردسال بود تا زمانی‌که واکسن Hib برای نوزادان در دسترس قرار گرفت.
کارشناسان توصیه می‌کنند کودکان و بزرگسالانی که در معرض ابتلا به این عفونت هستند، حتما واکسینه شوند. عفونت مننژ باکتریایی در بسیاری از موارد، با ورود باکتری‌ها از سینوس، گوش‌ها یا گلو به جریان خون آغاز می‌شود و سپس از آن‌جا به مغز می‌رود. عطسه و سرفه باعث انتشار این باکتری‌ها شده و افراد دیگر را نیز بیمار می‌کند. اگر شما یا کودکتان در معرض سرفه و عطسه فرد بیمار مبتلا به عفونت مننژ بوده‌اید، از پزشک خود بپرسید چگونه می‌توانید از ابتلا به این عفونت جلوگیری کنید.
نوع ویروسی: این نوع عفونت مننژ از نوع باکتریایی شایع‌تر است ولی در بعضی موارد راحت‌تر درمان می‌شود.
نوع قارچی: نسبت به نوع باکتریایی و ویروسی کمتر شایع است. افراد سالم به ندرت به این نوع از عفونت مننژ مبتلا می‌شوند. اگر به بیماری ایدز مبتلا باشید و نقص سیستم ایمنی داشته باشید، احتمال ابتلا به این نوع از عفونت مننژ در شما بیشتر است.
نوع انگلی: نوعی نادر از عفونت مننژ است. عامل ابتلا به آن نوعی انگل است که معمولا از خوردن حیواناتی چون حلزون، مار، ماهی یا مرغ آلوده به انگل به بدن شما منتقل می‌شود. این نوع عفونت مسری نیست.
نوع آمیب: عفونتی نادر است اما می‌تواند کشنده باشد.در خاک یا آب گرم و شیرین زندگی می‌کند. با شنا کردن در محیط آبی به این نوع از عفونت مننژ مبتلا می‌شوید و امکان ابتلا صرفا با نوشیدن آب آلوده وجود ندارد. این نوع عفونت مسری نیست.
نوع غیرعفونی: در اثر بیماری‌هایی چون لوپوس یا سرطان، آسیب دیدن از ناحیه سر یا جراحی مغز و مصرف داروهای خاص به وجود می‌آید.
نوع مزمن: این نوع عفونت مننژ، علائمی از نوع حاد دارد و در طی دو هفته ایجاد می‌شود. قارچ یا مایکوباکتریوم به وجود آورنده سل، وارد بافت و مایعات اطراف مغز شده و عفونت مننژ را ایجاد می‌کنند.
علائم عفونت مننژ
علائم عفونت مننژ ممکن است طی چند ساعت یا چند روز ایجاد شود و شامل موارد زیر باشد:
گیجی
تب
سردرد
بی حسی صورت
حساسیت به نور
گردن سفت است به طوری که نمی‌توانید چانه خود را به سمت سینه پایین بیاورید.
ناراحتی و درد در ناحیه معده یا واکنش استفراغ
سردرد شدید همراه با حالت تهوع یا استفراغ
تمرکز به سختی امکان‌پذیر است.
تشنج
خواب آلودگی یا سخت بیدار شدن از خواب
بی اشتهایی
عطش نداشتن
بثورات پوستی (همراه با عفونت مننژ مننژوکوکی)
علائم مننژیت در نوزادان
علائم عفونت مننژ در نوزادان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
تب شدید
گریه مداوم و وقتی کودک را در آغوش می‌گیرید، صدای گریه او بلندتر می‌شود.
کودک بیش از حد خواب آلود، کند و بی‌تحرک به نظر می‌رسد.
گردن یا بدن کودک سفت است
برآمدگی در ناحیه نرم بالای سر کودک
ضعیف و ناتوان در تغذیه
کجی فرم بدن نوزاد
راه‌های تشخیص عفونت مننژ
معاینات فیزیکی برای آزمایش سفتی گردن و بثورات پوستی
آزمایش خون
CT یا MRI
گرفتن نمونه از مایع نخاع
افراد در معرض خطر ابتلا به مننژیت
احتمال ابتلا به عفونت مننژ برای همه وجود دارد، اما تحقیقات نشان می‌دهد این بیماری در این گروه‌های سنی بیشتر دیده می شود:
کودکان زیر 5 سال
نوجوانان و جوانان بزرگسال 16-25 ساله
بزرگسالان بالای 55 سال
عفونت مننژ برای افرادی که شرایط پزشکی خاصی دارند، مانند طحال آسیب دیده یا از دست رفته، بیماری طولانی مدت یا اختلالات سیستم ایمنی بدن خطرناک‌تر است.
دلایل عفونت مننژ
ایجاد عفونت باکتریایی در گوش، سینوس‌ها یا گلو
اختلال در سیستم ایمنی بدن
مصرف داروهای سرطان
سفلیس
بیماری سل
عوارض مننژیت
عفونت مننژ می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری برای کودکان و بزرگسالان ایجاد کند. خصوصا اگر درمان به تاخیر بیافتد. این عوارض عبارتند از:
تشنج
ضربه مغزی
از دست دادن شنوایی
مشکلات حافظه
مشکلات یادگیری
نارسایی کلیه
مرگ
درمان مننژیت
اگر عفونت مننژ از نوع باکتریایی باشد، پزشک آنتی بیوتیک تجویز می‌کند و حتی ممکن است برای کاهش التهابات کورتون نیز تجویز شود. نوع ویروسی، با مصرف مایعات و استراحت بهبود پیدا می‌کند و برای درمان نوع قارچی نیز از داروهای ضدقارچ استفاده می‌شود.
پیشگیری از مننژیت
از تجمع در مکان‌های شلوغ برای مدت طولانی پرهیز کنید. عفونت مننژ از نوع باکتریایی به سرعت منتقل می‌شود. دانشجویان خوابگاهی و سربازانی که در پادگان اقامت دارند از جمله کسانی هستند که در معرض خطر بیشتر قرار دارند.
به مناطقی چون آفریقا که عفونت مننژ شایع‌تر است، کمتر سفر کنید.
دست‌ها را به طور منظم بشویید و این مورد را به کودکان نیز آموزش دهید.
لوازم شخصی خود را با دیگران به اشتراک نگذارید.
هنگام سرفه یا عطسه دهان و بینی خود را بپوشانید.
رژیم غذایی خوب و سالمی برای خود تنظیم کنید و از ورزش غافل نشوید.
خواب و استراحت شب را فراموش نکنید.
اگر باردار هستید، غذاهای پخته مصرف کنید و از مصرف شیر غیر پارستوریزه خودداری کنید.
واکسیناسیون فصلی و سالانه را فراموش نکنید.
سخن آخر:
در این مقاله در مورد این سؤال که مننژیت چیست و راه‌های پیشگیری از آن صحبت کردیم. علائم و نشانه‌های تشخیص این بیماری را بررسی کرده و در ارتباط با نحوه درمان آن نیز نکاتی را با شما به اشتراک گذاشتیم. با نصب اپلیکیشن مشاوره آنلاین دکترسی، به روزترین مقالات و مطالب علمی مجله سلامت دکترسی را در اسرع وقت دریافت کنید.
منبع:
